CMATI

|
|
|
Compartir

Preguntas máis frecuentes

¿Como poden realizar as granxas dos sectores porcino e avícola de posta e carne a análise de risco ambiental (ARA)?

 

Os operadores deben decidir o tipo de instrumento a partir do cal se analizarán os seus riscos ambientais:

a)       Modelo de Informe de Riscos Ambientais Tipo (MIRAT),

b)      Guía Metodolóxica (GM) ou

c)       Táboa de Baremos (TB).

A selección do tipo de instrumento sectorial basearase en dous criterios de decisión:

(1) o nivel de perigo ou de risco ambiental do sector;

(2) o grao de heteroxeneidade da actividade, tendo en conta a variabilidade do comportamento dos operadores dun sector respecto ao risco ambiental.

A seguinte figura ilustra de forma gráfica este esquema de selección do instrumento sectorial. Os MIRAT e as TB aplican aos sectores económicos máis homoxéneos (sempre en termos de risco ambiental), establecéndose o criterio de diferenciación entre ambos os instrumentos no perigo do sector: os sectores homoxéneos e pouco perigosos poderán optar por unha TB.

Os sectores porcino e avícola de posta e carne pode cualificarse de homoxéneos e o operador poderá seguir o diagrama proposto a continuación co fin de concluír se poderá aplicar ou non a Táboa de Baremos (TB).

 

 Os MIRAT e Táboa de baremos, así como manuais e outros documentos de interese, pódense consultar en: https://www.miteco.gob.es/es/calidad-e-evaluacion-ambiental/temas/responsabilidade-mediambiental/analisis-de-riscos-sectoriais/ferramentas.aspx

¿Cales son os prazos para a constitución da garantía financeira?

O artigo 39 do RD 2090/2018, do 22 de decembro, indica no punto 1 1ue "a garantía financieira deberá quedar constituída dende a data na que surta efecto a autorización necesaria para o exercizo da actividade, e conforme aos requisitos e ao calendario previsto na disposición final cuarta da Ley 26/2007, do 23 de outubro. 

A Orde ARM/1783/2011, do 22 de xuño, estableceu a orde de prioridade e calendario para a aprobación das ordes ministeriais a partir das cales será esixible a garantía financeira obrigatoria, previstas na disposición final cuarta da Lei 26/2007, do 23 de outubro, de Responsabilidade Ambiental.

A Orde APM/1040/2017, do 23 de outubro, cumpre co establecido na Orde ARM/1783/2011, do 22 de xuño, fixando a data a partir da cal será esixible a constitución da garantía financeira obrigatoria para as actividades do anexo III da Lei 26/2007, do 23 de outubro, clasificadas con nivel de prioridade 1 e con nivel de prioridade 2 conforme ao anexo da Orde ARM/1783/2011, do 22 de xuño.

De acordo á Orde APM/1040/2017, do 23 de outubro, as actividades de nivel de prioridade 1 debían ter constituída a garantía financeira a partir do 31 de outubro de 2018, e as actividades de nivel de prioridade 2 deberán facelo a partir do 31 de outubro de 2019.

A Orde TEC/1023/2019, do 10 de outubro, fixa a data a partir da cal será esixible a constitución da garantía financeira obrigatoria prevista no artigo 24 da Lei 26/2007, do 23 de outubro, de Responsabilidade Ambiental para as actividades do anexo III da Lei 26/2007, do 23 de outubro, clasificadas con nivel de prioridade 3 conforme ao anexo da Orde ARM/1783/2011, do 22 de xuño. Esta Orde establece que as actividades clasificadas con nivel de prioridade 3 deberán dispoñer dunha garantía financeira que lles permita facer fronte á responsabilidade ambiental inherente á actividade ou actividades que pretendan desenvolver, no prazo de dous anos a contar desde a /data de entrada en vigor da presente Orde (a partir do 16/10/2021), fóra das actividades de cría intensiva de aves de curral ou de porcos que deberán dispoñer da garantía financeira no prazo de tres anos a contar desde a data de entrada en vigor da presente Orde (a partir do 16/10/2022).

¿As Análises de Riscos Ambientais orientados á constitución da GFO que ámbito da instalación deben abordar?

No Anexo da Orde ARM/1783/2011, do 22 de xuño, tanto na súa redacción orixinal como na dada pola Orde APM/1040/2017, do 23 de outubro, sinálase o seguinte:

"Naqueles casos nos que un operador sexa responsable de dous ou máis actividades diferentes, devandito operador poderá realizar distintas análises de riscos ambientais, respectando cada un deles o nivel de prioridade que se lle asigna neste anexo, ou ben, realizar, se procede, unha única análise de riscos, acolléndose nese suposto ao nivel de prioridade máis esixente entre as actividades que se integren no devandito análise".

Pola súa banda, o artigo 40.4 do Real Decreto 2090/2008 dispón o seguinte:

"Cando un operador desenvolver actividades incluídas no anexo III da Lei 26/2007, do 23 de outubro, e outras que non o estean, utilizando para ambas as mesmas instalacións, medios de transporte ou persoal, poderá admitirse que quede incluída na garantía a responsabilidade que poida xerarse co conxunto de actividades nas que se dea dita circunstancia".

Por tanto, podemos concluír que se recolle a posibilidade do operador de realizar unha único ARA ou varios no caso de que desenvolva dúas ou máis actividades diferentes (entre as obrigadas a realizar o ARA, enténdese). Pola súa banda, tamén no caso de que realice unha actividade obrigada a concertar GFO e outra que non o estivese, poderá admitirse (por tanto, non é obrigatorio), que se inclúa na GFO a responsabilidade que poida xerarse co conxunto de actividades.

En consecuencia, non estarán obrigados a incluír nun mesmo ARA as diferentes actividades sometidas a esta obrigación aínda que se desenvolvan na mesma instalación, podendo realizar unha único ARA para todas as actividades ou un por actividade.

Con todo, tamén debe terse en conta o concepto de instalación, recollido no artigo 3.11 do Real Decreto Lexislativo 1/2016, do 16 de decembro, polo que se aproba o texto refundido da Lei de prevención e control integrados da contaminación, cando sinala que será "Calquera unidade técnica fixa onde se desenvolva unha ou máis das actividades industriais enumeradas no anexo 1 desta lei, así como calquera outras actividades directamente relacionadas con aquelas que garden relación de índole técnica coas actividades levadas a cabo no devandito lugar e poidan ter repercusións sobre as emisións e a contaminación".

Desta definición podemos concluír que se nunha mesma instalación sometida a AAI desenvólvese tanto unha actividade incluída no anexo I do RD Legislativo 1/2016 e por tanto no anexo da Orde ARM/1783/2011 como outras actividades distintas das recollidas en devandito anexo I do RDL 1/2016, pero que están directamente relacionadas con aquelas por gardar relación de índole técnica coas actividades levadas a cabo no devandito lugar e poidan ter repercusións sobre as emisións e a contaminación, estas actividades auxiliares estarán incluídas no ámbito da AAI e por tanto tamén deberían estar incluídas no ARA. Por tanto, neste caso, se estas actividades auxiliares teñen sustantividade propia por estar incluídas noutro epígrafe da Orde ARM/1783/2011 poderán acollerse á opción anteriormente sinalada de ser obxecto dunha único ARA ou de realizar un ARA por actividade. En cambio, no caso de que estas actividades auxiliares non estean incluídas noutro epígrafe da Orde ARM/1783/2011, consideramos que si deberían incluírse no ARA que se realice para a actividade principal, ao estar incluídas dentro do concepto de instalación e por tanto estar sometidas a AAI.

 

Dende cando é esixible este réxime de responsabilidade medioambiental?

Este réxime de responsabilidade medioambiental é esixible dende o 30 de Abril de 2007, sen perxuizo do disposto con carácter específico respecto das análises de riscos e respecto das garantías financeiras obrigatorias.

Sen embargo este réxime de responsabilidade medioambiental non se aplica:

Ós danos medioambientais causados por unha emisión, un suceso ou un incidente producido antes do 30 de abril de 2007.

Ós danos medioambientais causados por unha emisión, un suceso, ou un incidente que se producira despois do 30 de abril de 2007, cando éstes deriven dunha actividade específica realizada e concluida antes de dita data.

Por outra banda temos que ter en conta que non se aplicará esta responsabilidade medioambiental polos danos medioambientais transcorridos máis de 30 anos dende que tivo lugar a emisión, o suceso ou o incidente que os causou.

A qué danos se aplica esta responsabilidade medioambiental?

Aplícase ós danos medioambientais e ás ameazas inminentes de danos medioambientais, sempre que deriven dunha actividade económica ou profesional

A qué actividades afecta esta responsabilidade medioambiental?

Afecta a tódalas actividades definidas como actividades económicas ou profesionais

Qué tipo de responsabilidade medioambiental se prevee nesta normativa?

Prevense dous tipos de responsabilidade medioambiental: a responsabilidade medioambiental das actividades económicas ou profesionais incluidas no Anexo III LRM, e a responsabilidade medioambiental das actividades económicas ou profesionais non incluidas no Anexo III LRM.

As actividades económicas ou profesionais incluidas no Anexo III LRM, están sometidas a un réxime de responsabilidade medioambiental obxectivo (polo tanto deberán adoptalas medidas de prevención, evitación e reparación independentemente de que actuaran ou non con dolo, culpa ou neglixencia) e ilimitado (é dicir, independentemente do custe das medidas). Ademáis están sometidas a unha presunción de que causaron o dano, cando en función da súa natureza intrínseca ou da forma de producirse foran axeitadas para causalo.

As actividades económicas ou profesionais non incluidas no Anexo III LRM, están sometidas a un réxime de responsabilidade medioambiental obxectivo (respecto da adopción de medidas de prevención e evitación, que polo tanto deberán adoptar independentemente de que actuaran ou non con con dolo, culpa ou neglixencia), por culpa (respecto da adopción de medidas de reparación, que polo tanto só deberán adoptar cando previamente se determinase a existencia de dolo, culpa ou neglixencia) e ilimitado (é dicir, independentemente do custe das medidas).

Quén debe adoptalas medidas de prevención, evitación e reparación?

Os operadores das actividades económicas ou profesionais

Qué son as garantías financeiras obrigatorias?

Son instrumentos que garantizan que o operador dispoña de recursos económicos suficientes para facer fronte á responsabilidade medioambiental derivada da súa actividade

Qué responsabilidade debe quedar cuberta pola garantía financeira obrigatoria?

Debe cubrilos custes derivados das obrigas do operador en materia de prevención, evitación e reparación e debe manterse en vigor durante todo o tempo que a actividade continúe funcionando

Quén debe constituir estas garantías financeiras obrigatorias?

Unicamente están obrigados a constituir a garantía financeira e, polo tanto, a efectuar a comunicación á autoridade competente, os operadores das actividades económicas ou profesionais do anexo III da LRM que, á súa vez, se recollen no artigo 37.2 letra a) do Real Decreto 2090/2008 (na súa redación dada polo Real Decreto 183/2015) e, que son as seguintes:

- As actividades e instalacións suxeitas ao ámbito de aplicación do Real Decreto 1254/1999, de 16 de xullo, polo que se aproban medidas de control dos riscos inherentes aos accidentes graves nos que interveñan sustancias perigosas;
- As actividades e instalacións suxeitas ao ámbito de aplicación da Lei 16/2002, de 1 de xullo, de prevención e control integrados da contaminación;
- Os operadores que conten con instalacións de residuos mineiros clasificadas como de categoría A consonte ao establecido no Real Decreto 975/2009, de 12 de xuño, sobre xestión dos residuos das industrias extractivas e de protección e rehabilitación do espazo afectado por actividades mineiras.

 

Quén está exento de constituir estas garantías financeiras obrigatorias?

  • Aquelas actividades con danos potenciais sobre o medio ambiente, cuxa reparación sexa inferior a 300.000 euros
  •  Aquelas actividades con danos potenciais sobre o medio ambiente cuxa reparación se estime entre 300.000 euros e 2.000.000 euros, sempre e cando conten cun certificado de sistema de xestión ambiental, ben conforme ó Regulamento EMAS ou ben conforme á Norma UNE EN ISO 14001
  •  A utilización de productos fitosanitarios e biocidas con fins agropecuarios e forestais
  • Os operadores que  cumpran cos criterios e condicións de exclusión que se establezan regulamentariamente

Dende cando é obrigatoria a constitución destas garantías financeiras?

A partir da data que se sinale nas Ordes Ministeriais previstas na Disposición Final 4ª da LRM

Qué é a análise de riscos medioambientais?

É unha análise dos riscos medioambientais derivados do funcionamento da actividade económica ou profesional incluida no Anexo III LRM que debe realizarse conforme á norma UNE 150008 ou outras normas equivalentes e conforme ós criterios recollidos no Capítulo II do Real Decreto 2090/2008

Quén debe realizala análise de riscos?

Unicamente están obrigados a realizar a análise de riscos medioambientais os operadores obrigados a constituir a garantía financeira obrigatoria e que son os operadores das actividades económicas ou profesionais recollidas no anexo III da LRM e que están, á súa vez, recollidas no artigo 37.2 letra a) do Real Decreto 2090/2008 (na súa redación dada polo Real Decreto 183/2015).

Dende cado é obrigatoria a realización da análise de riscos?

As análises de riscos medioambientais non resultan esixibles ata a data a partir da cal sexa esixible a constitución da garantía financeira obrigatoria.